چهارچوب تهیه مجالس دوره عالی

اجزای تشکیل دهنده یک مجلس کامل:

چهارچوب کلی مجالسی که بایستی توسط اعضاء در این فصل ارائه گردد به شرح زیر می باشد.

1.    بسم الله و جملات عربی شروع مجلس؛این قسمت با توجّه به زمان معین شده کلّ مجلس (10دقیقه) باید مختصر باشد.نمونه : بسم الله الرحمن الرحیم ـ أللهُمَّ صَلِّ عَلی فاطِمَةَ وَ أّبیها و بَعلِها و بَنیها بِعَدَدِ ما أحاطَ بِهِ عِلمُک.

2.    عرض ادب به امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف)؛به علت محدود بودن زمان ، اعضا بایستی عرض ادب به امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) را در قالب یک جمله عربی ادا نمایند چراکه در عرض ادب شعری ، با توجه به ضیق وقت ، حق مطلب ادا نخواهد شد.نمونه : یا رَبَّ الْحُسَیْن بِحَقِّ الْحُسَیْن إشْفِ صَدْرَ الْحُسَیْن بِظُهورِالْحُجَُّه.

3.   تعیین مناسبت: با یک سلام به شخصیت اصلی مجلس، توسل جلسه برای مستمع مشخص می شود. نمونه برای مجلس شب اول محرم: السلام علیک یا مسلم بن عقیل.

4.       شعر مناسبت؛از سه نوع شعر می توان در این قسمت استفاده کرد:

الف) اشعار مربوط به امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) که در نهایت به موضوع مناسبت متّصل می شود.

ب) اشعار مربوط به مناسبت که با مدح شروع و به مرثیه متّصل می شود.

ج) اشعاری که از همان ابتدا به توصیف مناسبت وحالت موجود و سپس به مرثیه می پردازد.

5.    مقدمه روضه(تَخَلُّص)؛حلقة اتّصال بین اشعار اولیه و روضه را تَخَلُّص نامیده ایم ، این قسمت باید از جهتی با ماقبل و از طرف دیگر با مابعد خود ارتباط داشته باشد.تَخَلُّص در اینجا می تواند یک یا چند بیت شعر ، یک روایت، یک داستان تاریخی یک تجربه از تجربیّات اجتماعی و یا ... باشد.

6.    روضه؛این قسمت می تواند ازانواع روضه ( احساسی ، تحقیقی ، استنباطی ، مکاشفه ای ، سخت وسنگین ) به تناسب سطح مجلس انتخاب شود.لازم به ذکر است در محافلی که مثل کلاسها صبغة آموزشی دارند و مجالسی که هنوز برای ستایشگر مقبولیّت لازم به دست نیامده و مجلس حالت پذیرش روضه سنگین را ندارد نباید از روضه های سخت وسنگین استفاده شود.

7.    سینه زنی؛ در این بخش ذاکرین بایستی با کمک معلمین راهنما نوحه ای، در سبکهای آموخته شده، بسازند و یک بند آن را در انتهای خواندن، اجرا نمایند. توجّه به چند نکته در این قسمت لازم به نظر می رسد:الف) استفاده از سبکهایی که از روی الگوهای مجاز ساخته شده باشد؛ب) استفاده از سبکهای جدید و حرکت به سمت سبک سازی؛ج) پرهیز از غلوّ و محتویّات دور از شأن معصومین(علیهم السلام)؛د) با توجّه به زمان محدود، استفاده از سبکهایی با ضرب تک یا نوحه؛

8.      دعا ومناجات پایان مجلس؛در این بخش نشست کلی خواندن صورت می گیرد. نشست کلی شامل؛ تک بیت پایانی و یک فراز از ادعیه و یا زیارات مأثوره می باشد که آن را دعای مختصر نام نهاده ایم. نمونه: اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی شَفَاعَةَ الْحُسَیْنِ یَوْمَ الْوُرُودِوَثَبِّتْ لِی قَدَمَ صِدْقٍ عِنْدَكَ مَعَالْحُسَیْنِ وَأَصْحَابِ الْحُسَیْنِ الَّذِینَ بَذَلُوامُهَجَهُمْ دُونَ الْحُسَیْنِ علیه السلام‏.

منابع و مآخذ جهت تهیه مجلس:

الف) برای جملات عربی شروع؛قرآن کریم، نهج البلاغه، منابع روایی چون : اصول کافی کلینی ، تحف العقول الحرّانی ، بحار الانوار علاّمه مجلسی و ... ؛ منابع تاریخی چون : لهوف سیّد بن طاووس ، ارشاد شیخ مفید ، جلاء العیون علاّمه مجلسی ، منتهی الآمال شیخ عباس قمی ، سوگنامة آل محمّد اشتهاردی و ...؛منابع ادبی چون : دیوان اشعار امام علی (ع) ، اشعار علاّمه بحرالعلوم ، اشعار علاّمه کمپانی و ...؛

ب) شعر: گنجینة اسرار عمّان سامانی؛آثار حاج غلامرضا سازگار(نخل میثم)؛آثار استاد مؤیّد خراسانی؛آثار حاج علی انسانی (دل سنگ آب شد و...)؛آثار استاد محمّد علی مجاهدی؛آثار ژولیدة نیشابوری؛آثارشعرایی که به زبان نو شعر می گویند که آثار آنها که در انتشارات آرام دل یافت می شود.مجموعه هایی چون (چراغ صاعقه ، ودیعة الرسول ، گلچین احمدی ، گلواژه ها و ...) که از اشعار شعرای مختلف تشکیل یافته است؛

ج) تاریخ ومقتل: منابع تاریخی چون: لهوف سیّدبن طاووس، ارشادشیخ مفید ، جلاء العیون علاّمه مجلسی ، منتهی الآمال شیخ عباس قمی ، سوگنامة آل محمّد اشتهاردی و ...؛مقاتلی چون : مقتل محمّد بن سعد ، مقتل ابی مخنف ، مقتل خوارزمی ، مقتل مُقَرَّم و ...؛آثاری چون : خصائص الحسینیّه شیخ جعفر شوشتری ، مِنْهاجُ الدُّموع ، نَفَسُ الْمَهْموم شیخ عباس قمی ، بیت الاحزان شیخ عباس قمی ، روایت کربلا حاج یدالله بهتاش و ...

د) نوحه و سرود: جزوات فوق برنامة منتشر شده توسّط  گروه سمعی بصری مجمع ادبی مذهبی یاس کبود؛سبکهای ساخته شده توسّط  گروه سبک سازی مجمع ادبی مذهبی یاس کبود؛کتابچه هایی چون : نغمه های ولایت و...

ه) تَخَلُّص: تمام منابعی که برای جملات عربی ذکر شد؛آثار ادبی چون : دیوان شعرا ، بوستان و گلستان سعدی ، خمسة نظامی و...؛آثار عرفانی چون : مثنوی معنوی مولوی ، آثار سنایی غزنوی ، آثار عطار نیشابوری و...؛لطائف و ظرائفی که در بیان اساتیدی چون حاج مرتضی طاهری و ... می یابیم.

و) دعا و مناجات پایان مجلس: منابع دعایی چون : مفاتیح الجنان و...؛مصادیق موجود درمنابع روایی و تاریخی و...؛روشهای موجود از اساتید ستایشگری.

نکته بسیار مهم :ستایشگران باید پوشه ها و یا فایلهای کاملاً دسته بندی شده در موضوعات مختلف ، تهیّه  نمایند و هنگام مطالعات تحقیقی ، کسب تجربه های حضوری از اساتید و ... مطالب مرتبط را در پوشه یا فایل مخصوص ، به صورت دسته بندی شده قرار دهند تا برای یافتن مطالب مورد نیاز ، عندالاقتضا ، دچار مشکل نشوند.

منبع :سایت یاس كبود  http://www.yas-e-kabood.com